مبارزه زمستاني با آفات پسته

امروزه سعي مي شود كه كنترل آفات با روش هاي مناسب كه داراي اثرات نامطلوب زيست محيطي كمتري بر روي طبيعت و جانداران غير هدف و همچنين انسان باشند صورت گيرد. در زمستان حشرات آفت به طور طبيعي به فرم يا شكل زمستانه اي تبديل مي شوند كه آمادگي تحمل شرايط دماي سرد، بارندگي_ها، عدم دسترسي به غذا و ساير شرايط طبيعي زمستان را داشته باشند. در مورد آفات پسته هم به همين ترتيب است. بعضي آفات پسته درون اندام هاي گياهي بعضي ديگر داخل پناهگاه و يا پيله هايي كه در مكان هاي بخصوصي مي سازند و بعضي ديگر در زير خاك و پوشش هاي گياهي سطح باغ و يا پوشش_هاي گياهي خارج از باغ زمستان را مي گذرانند. مبارزه زمستانه عليه آفات پسته اغلب به روش_هاي غير شيميايي، فيزيكي و زراعي انجام مي شود كه از جمله آنها مي توان به روش_هاي زير اشاره نمود:
شخم و يخ آب زمستانه (آبياري كرت_ها در زمان يخبندان) به منظور از بين بردن و زير خاك كردن مراحل زمستان گذران آفت و يا بهم زدن پناهگاه زمستاني آفاتي كه در زير خاك بسر مي برند مانند پسيل معمولي پسته (شيره خشك)، زنجرك (شيره تر)، پروانه كراش، پروانه برگخوار، سرخرطومي، مينوز و غيرو مي توانند موثر باشند. بعنوان مثال در رابطه با پسيل معمولي پسته، چنانچه در زمستان كرت ها به عمق ۱۰ تا ۱۵ سانتيمتر شخم زده شوند به نحوي كه خاك تقريبا زير و رو شود جمعيت پسيل زمستان گذران به ميزان قابل توجهي كاهش خواهد يافت. اين عمل در قسمت هايي از باغ كه داراي علف هرز هستند تلفات بيشتري بر آفت وارد مي كند. در باغ_هايي كه زنبور پسيلافاگوس فعاليت خوبي دارد مي توان از شخم محل_هاي تجمع برگ_هاي خزان شده پسته به منظور حمايت از جمعيت اين زنبور خودداري نمود و ساير محل ها را شخم زد. براي كاهش جمعيت آفت پسيل پسته همچنين مي توان از تله هاي زرد رنگ هم در اواخر زمستان براي بدام انداختن پسيل هايي كه موفق به زمستان گذراني شده اند استفاده كرد.
رعايت بهداشت زراعي مي تواند جمعيت بعضي از آفات پسته را كاهش دهد به عنوان مثال براي كاهش جمعيت و حتي كنترل زنبورهاي مغز خوار پسته مي توان به تاثير قاطع و بسيار خوب برداشت كامل محصول (حتي پسته هاي پوك و كال) و جمع آوري دانه هاي باقيمانده روي درخت و همچنين پسته هاي پوك حاصل از عمليات پوست گيري و فرآوري در اطراف ترمينال هاي ضبط و زير خاك كردن و يا سوزاندن آنها در زمستان اشاره كرد كه مي تواند جمعت اين آفت را به خوبي كنترل كند البته اين عمل بايد همگاني و در سطح وسيع صورت گيرد. براي كاهش خسارت آفت شب پره خرنوب در محصول برداشت به موقع و سريع محصول يكي از نكات مهم است ولي اگر آفت به همراه محصول به انبار منتقل شد لازم است مانند ساير آفات انباري با آن مبارزه شود. براي مبارزه با ساير آفات انباري از قبل بايد انبار را ضد عفوني نمود. همچنين برقراي تهويه مناسب براي كاهش رطوبت انبار به منظور كاهش آلودگي هاي قارچي مفيد است. اگر بتوان دماي انبار را به طور مداوم زير ۱۳ درجه سانتيگراد نگه داشت آفات انباري قادر به خسارت نمي¬باشند.
هرس و حذف شاخه هاي ضعيف شده در باغ هاي پسته باعث كاهش جمعيت لاروهاي سوسك سرشاخه خوار پسته كه زير پوست شاخه هاي ضعيف شده درختان پسته زمستانگذراني مي كنند خواهد شد. همچنين تله گذاري، به اين صورت كه چوب هاي تازه هرس شده را به مدت ۱۵ روز تا يك ماه در باغ نگهداري كرده )تا حشرات كامل اين آفت به اين شاخه ها جلب و با ايجاد كانال هاي مادري روي آنها تخم گذاري نمايند( و پس از آن جمع آوري و سوزانده شوند در كاهش جمعيت اين آفت مؤثر است. تله گذاري با جايگزيني سر شاخه هاي هرس شده جديد و سوزاندن شاخه هاي قبلي در صورتي كه در طول پاييز و زمستان ادامه يابد و بطور همگاني اجرا شود بطور مسلم در كاهش جمعيت آفت و خسارت آن در سال آينده موثر است.
مبارزه شيميايي زمستاني فقط با تعداد اندكي از آفات پسته نتيجه بخش است وتاثير خوبي دارد زيرا مرحله زمستان گذراني اين آفات فقط بر روي درخت طي مي شود. اين آفات عبارتند از پسيل پيچاننده برگ پسته ( اين آفت با شيره خشك تفاوت دارد)، شپشك نخودي پسته و بالشتك پسته. خوشبختانه اين آفات در رفسنجان و بسياري از مناطق پسته كاري جمعيت قابل خسارتي ندارند و فقط در بعضي مناطق پسته كاري مشاهده مي شوند. براي مبارزه با اين آفات بايد حتماً سابقه وجود آفت وهمچنين وجود مرحله زمستاني آفت را روي سر شاخه ها مشاهده نمود.

سمپاشي هاي اواخر زمستان بر عليه پروانه چوبخوار به علت وارد كردن تلفات زياد بر زنبورهاي پارازيتوئيد مفيد اين آفت و ساير آفات پسته توصيه نشده است همچنين سمپاشي زمستانه عليه شپشك سرشاخه (واوي) داراي اثر ناكافي خواهد بود. سمپاشي زمستانه بر عليه حشرات كامل پسيل معمولي پسته همچنين سنهاي پسته به علل مختلف از جمله عدم برخورد بسياري از حشرات زمستان گذران با سم در هنگام سمپاشي زمستانه نتيجه بخش نيست. بنابراين فقط توصيه هاي كلي در رابطه با استفاده از روش هاي زراعي بهداشتي به منظور كاهش جمعيت اكثر آفات پسته در زمستان قابل تجويز است.